Ngôn ngữ là chìa khóa mở ra thế giới giao tiếp, học tập và tư duy của trẻ nhỏ. Việc tập nói và phát triển ngôn ngữ mẹ đẻ ngay từ những năm đầu đời giúp bé tự tin, thông minh và dễ hòa nhập. Bố mẹ hoàn toàn có thể đồng hành cùng con bằng những cách rất đơn giản hằng ngày. Dưới đây là các phương pháp khoa học, hiệu quả và dễ áp dụng.
.jpg)
1. Nói chuyện thường xuyên với bé giúp bé tập nói nhanh
Bắt đầu từ khi bé sơ sinh, bố mẹ nên trò chuyện với con thật nhiều.
Hãy mô tả hoạt động thường ngày, gọi tên đồ vật, sự việc quanh bé.
Dùng câu ngắn, giọng rõ ràng, vui vẻ.
Ví dụ: “Mẹ bế con đi chơi”, “Đây là quả táo đỏ”.
=> Nghe nhiều và lặp lại giúp bé nhanh biết bắt chước âm thanh.
.jpg)
2. Đọc sách và kể chuyện cho bé sẽ giúp bé tập nói hiệu quả
Chọn sách tranh nhiều hình ảnh, truyện ngắn, dễ hiểu.
Khi đọc, chỉ tay vào tranh và gọi tên: “Con mèo – meo meo”.
Khuyến khích bé chỉ hoặc trả lời câu hỏi: “Quả táo đâu rồi?”
=> Đọc sách đều đặn mỗi ngày giúp bé tăng vốn từ và khả năng diễn đạt.
.jpg)
3. Hát và chơi trò chơi âm thanh là cách giúp bé tập nói nhanh và hiệu quả
Các bài hát thiếu nhi ngắn, lặp đi lặp lại giúp bé dễ nhớ.
Trò chơi “ú òa”, “ai kêu đây?” với tiếng động vật cũng rất hiệu quả.
Âm nhạc tạo hứng thú, giúp bé vừa vui chơi vừa học nói.
.jpg)
4. Khuyến khích bé giao tiếp sẽ giúp bé tập nói và tự tin hơn từng ngày
Khi bé bi bô, hãy lắng nghe và đáp lại như một cuộc trò chuyện.
Nếu bé nói sai, đừng chê, hãy nhắc lại đúng:
Bé: “tô” → Bố mẹ: “Đúng rồi, cái tô!”.
Khuyến khích bé dùng lời thay vì chỉ tay.
.jpg)
5. Tạo môi trường phong phú cho bé để giúp bé tập nói dễ dàng
Đưa bé đến công viên, siêu thị, thăm ông bà để có thêm trải nghiệm.
Mỗi nơi mang lại nhiều từ mới.
.jpg)
6. Cả gia đình cùng tham gia giúp bé tập nói
Bố mẹ, ông bà cùng trò chuyện và chơi với bé.
Tạo thói quen ăn cơm chung, vừa ăn vừa nói chuyện.
Bé nghe nhiều giọng nói, cách diễn đạt khác nhau → ngôn ngữ phát triển tốt hơn.
.jpg)
7. Luôn kiên nhẫn và khích lệ giúp bé tập nói và tự tin hơn
Mỗi bé có tốc độ học nói khác nhau, không nên so sánh.
Hãy khen khi bé nói được từ mới.
Tuyệt đối tránh ép buộc, làm bé sợ nói.
.jpg)
8. Khi nào cần lưu ý đặc biệt?
Hãy đưa bé đi khám chuyên khoa ngôn ngữ nếu:
18 tháng chưa nói được từ đơn.
2 tuổi chưa ghép được câu 2 từ.
Bé không giao tiếp mắt, không phản ứng khi gọi tên, chỉ chăm chú vào màn hình.
.jpg)
9. Có nên cho bé xem Tivi và điện thoại khi học nói?
Xem tivi hay điện thoại không xấu hoàn toàn, quan trọng là chọn nội dung phù hợp và cùng con tương tác.
Một số video giáo dục phù hợp với bé đang học nói:
Clip dạy từ vựng kèm hình ảnh, âm thanh rõ ràng (động vật, trái cây, màu sắc).
Bài hát thiếu nhi ngắn, lặp lại: ví dụ “Old MacDonald Had a Farm”, “Bé vui học số”.
Video đọc truyện tranh: giọng đọc chậm rãi, nhiều hình minh họa.
Video có tính tương tác: nhân vật đặt câu hỏi, khuyến khích bé trả lời.
Video giáo dục theo độ tuổi: Các video dạy bé tập nói và nhận biết các con vật đồ vật.
Kênh tham khảo an toàn:
Từ Điển Cho Bé, Pinkfong, Kids Songs TV, Nhạc Thiếu Nhi – Bé Học Nói.
=> Lưu ý: Thời gian xem không quá 30 phút/ngày và bố mẹ nên ngồi cùng bé, hỏi đáp để biến việc xem thành hoạt động giao tiếp.
Kết luận
Giúp bé tập nói và phát triển ngôn ngữ mẹ đẻ không cần gì phức tạp. Chỉ cần bố mẹ nói chuyện thường xuyên, đọc sách, hát, chơi cùng bé, kết hợp chọn lọc một số chương trình tivi phù hợp là đủ để bé học nói tự nhiên. Hãy kiên nhẫn, khích lệ và tạo cho bé môi trường phong phú – đó chính là chìa khóa để con yêu phát triển ngôn ngữ một cách toàn diện.
